Diagnostyka nadciśnienia tętniczego
DIAGNOSTYKA NADCIŚNIENIA TĘTNICZEGO
Diagnostyka nadciśnienia tętniczego odbywa się podczas wielokrotnych pomiarów podczas wizyty lekarskiej. Mówi się, że aby postawić diagnozę jaka jest nadciśnienie tętnicze, powinno się podczas 3 wizyt uzyskać pomiar wyższy o 14/90 mm Hg przy dwukrotnym pomiarze na każdej z kończyn. Podczas przeprowadzania badania należy wyeliminować wszystkie negatywne, a zarazem stresogenne czynniki środowiska zewnętrznego. Tylko takie działanie umożliwi wykonanie prawidłowego pomiaru.
Ponadto należy pamiętać, że u 20% chorych występuje tak zwany „zespół białego fartucha”, który polega na nagłym skoku ciśnienia w obecności lekarzy bądź innego personelu medycznego. Inaczej mówiąc, pomiar wykonywany przez pacjenta w domu jest zawsze prawidłowy, a jedynie podczas wizyty lekarskiej ulega podwyższeniu.
Z drugiej strony pewien odsetek chorych cierpi na zespół ukrytego nadciśnienia, co powinno być diagnozowane przez 24 godzinne monitorowanie ciśnienia tętniczego chorego. Polega ona na założeniu mankietu oraz małego aparatu mierzącego ciśnienie. Aparat jest wielkości niewielkiego aparatu fotograficznego, zaś jego działanie polega na mierzeniu ciśnienia w równych odstępach czasowych. Czasami co półgodziny a czasami co godzinę, wedle uznania lekarza. Każdy wykonany pomiar jest zapisywany. Metoda ta umożliwia monitorowanie chorego podczas jego codziennej aktywności oraz podczas snu, co umożliwia wykrycie wszelkich odchyleń od normy. Tego rodzaju 24 godzinny aparat zwany jest Holterem, a do jego dodatkowych zalet można zaliczyć wyeliminowanie błędów, jakie zachodzą podczas pomiarów przez człowieka oraz wyeliminowanie „zespołu białego fartucha”?
BADANIA PRZY NADCIŚNIENIU TĘTNICZYM – DODATKOWE
Po zdiagnozowaniu nadciśnienia tętniczego, przy wykorzystaniu specjalnych metod wykonuje się specjalistyczne badania dodatkowe, które pomagają w ustaleniu czy nadciśnienie ma charakter pierwotny czy wtórny. Dodatkowo ustala się obecność ewentualnych powikłań oraz innych, współistniejących czynników ryzyka występowania chorób sercowo-naczyniowych. Na tym etapie pierwszorzędnym działaniem powinno być zebranie dokładnego wywiadu od pacjenta przez lekarza oraz przeprowadzenie badania fizykalnego w celu oceny stanu funkcjonalnego pacjenta. Ponadto każdy pacjent z rozpoznanym nadciśnieniem powinien otrzymać skierowanie na szereg badań podstawowych.
MORFOLOGIA PRZY NADCIŚNIENIU TĘTNICZYM
Pierwszym jest morfologia, która pozwala wykryć wiele zaburzeń w funkcjonowaniu organizmu, na przykład anemię lub zakażenia. Dodatkowo pacjent powinien zbadać stężenie glukozy, co umożliwia wykrycie współistniejącej cukrzycy. Stężenie sodu, potasu, kreatyniny i mocznika we krwi oraz badanie ogólne moczu pozwalają na wykrycie nawet najmniejszych odchyleń od normy, co świadczy o zaburzonej pracy nerek. Tego rodzaju zaburzenia mogą być zarówno przyczyną jak i skutkiem nadciśnienia tętniczego krwi. Pacjent powinien zostać również przebadany pod względem czynników sprzyjających rozwojowi miażdżycy. Obejmuje ono badanie stężenia cholesterolu, zarówno całkowitego, LDL, HDL jak i trójglicerydów, jako wstępną ocenę zaburzeń lipidowych.
EKG A NADCIŚNIENIE
Kolejnym badaniem jest EKG Warszawa, które obrazuje cechy przerostu i przeciążenia lewej komory serca. Ponadto pacjent powinien zostać skierowany na szereg badań dodatkowych, w celu poszerzenia zasobu informacji na temat ogólnego stanu zdrowia pacjenta. Głównym badaniem wykonywanym u nadciśnieniowców jest badanie dna oka, które umożliwia ocenę stanu naczyń krwionośnych w obrębie oka co rzutuje na stan pozostałej sieci naczyń krwionośnych. Wykonywane jest przez lekarza okulistę i ma charakter bezbolesny i bezinwazyjny. Często zleca się również wykonanie zdjęcia rentgenowskiego klatki piersiowej oraz badania echokardiograficznego serca. Tego rodzaju badanie umożliwia ocenę zmian w lewej komorze serca oraz aorcie, które zostały spowodowane przez nadciśnienie. Dodatkowo wykonuje się najprostsze badanie obrazowe czyli ultrasonografię nerek oraz tętnic szyjnych. Pozwala ono na wykrycie blaszek miażdżycowych oraz ocenę stopnia ich nagromadzenia, a tym samym zwężeń w obrębie tętnic. Ponadto USG nerek daje możliwość oceny stopnia uszkodzenia struktury nerki, zarówno zmian pozapalnych, marskości czy guzów.
Inne badanie wykonywane są w celu określenia konkretnego zespołu chorobowego wywołującego nadciśnienie wtórne. Badane może być stężenie pochodnych kortyzolu w moczy przy chorobie Cushinga czy stężenie produktów przemiany amin katecholowych w moczu przy guzie chromochłonnym.
Oprócz badań podstawowych, czyli morfologii czy badanie moczu, wykonuje się również tomografię komputerową wraz z rezonansem magnetycznym w celu wykluczenia wszelkiego rodzaju guzów oraz tętniaków będących przyczyną występowania nadciśnienia.
Jeżeli nie zostanie odkryta inna przyczyna występowania nadciśnienia niż podczas badań ogólnych, stwierdza się nadciśnienie pierwotne.